چند عادت غذایی اشتباه در سالمندان

برخی به دلایل مختلف از صرف  صبحانه مناسب خودداری می کنند بعضی افراد که شب دیر خوابیده و به علت شام سنگین شب قبل و هم چنین دیر بیدار شدن، اشتهای کافی ندارند، از صرف صبحانه خودداری می کنند. گروه دیگری از مردم به تصور این که مصرف صبحانه موجب گرسنه تر شدن در بین روز می شود، به صبحانه عاقه نشان نمی دهند. برعکس، عده ای نیز در وعده صبحانه زیاده روی می کنند و غذاهای پرکالری و گاهی پر از چربی اشباع (از قبیل کله پاچه و یا حلیم همراه با روغن حیوانی و یا کیک و شیرینی خامه ای) را به مقدار فراوان مصرف می کنند. بدیهی است این کار موجب می شود فعالیت دستگاه گوارش بسیار زیاد شود و خون فراوانی به سمت دستگاه گوارش سرازیر شود که ضمن بی حال کردن فرد در طی روز، به علت مقدار فراوان کالری دریافتی، او را به سمت چاقی می برد. چنین فردی با شکم کاملاً پر، نمی تواند فعالیت بدنی کافی داشته باشد که این مشکل، اوضاع را وخیم تر می نماید. مصرف قندهای ساده و شیرینی های مختلف حاوی قندهای ساده نیز در صبحانه، موجب سرازیر شدن  گرسنه می شود. حضور ً مقدار فراوانی انسولین به درون خون می شود و در مدت کم تر از دو ساعت، فرد مجددا انسولین فراوان در خون، به انباشت چربی در سلول های چربی منجر می شود که خود به چاقی دامن می زند. گرسنگی بی موقع نیز با حس بی حالی و هم چنین اضافه خواری، مزید علت برای اضافه شدن وزن خواهد بود. صبحانه مناسب، از غلات پرسبوس، شیر کم چرب، مغز دانه هایی چون گردو، بادام و بادام زمینی و یا کره حاصل از آن ها و هم چنین خیار، گوجه و سبزی ها تشکیل می شود. 

گروه زیادی از سالمندان فکر می کنند «باید کم آب بنوشند، تا بی اختیاری ادرار پیدا نکنند

گروه زیادی از سالمندان فکر می کنند «باید کم آب بنوشند، تا بی اختیاری ادرار پیدا نکنند» هیچ مطالعه ای نشان نداده که نوشیدن آب به مقدار مناسب، منجر به بی اختیاری ادرار در هیچ گروه سنی شده باشد اما کم نوشیدن آب قطعا  به مشکات کلیوی و ادراری منجر می شود و در درازمدت، به تمام بدن لطمه خواهدزد. حس تشنگی در سالمندان ممکن است کاهش یابد و این افراد نتوانند بر اساس حس تشنگی، به اندازه کافی آب بنوشند. لذا سالمندان حتی در زمانی که تشنه نیستند نیز لازم است به حد کافی آب بنوشند؛ گرچه مقدار آب مورد نیاز در افراد مختلف، متفاوت است و در قسمت های قبلی ذکر شد که زیاده روی در نوشیدن آب هم کاری منطقی نیست. در صورت وجود بی اختیاری ادراری و مشکات ناشی از آن، می توان با مشورت پزشک به راه حلی برای کاهش یا کنترل آن دست یافت. هرگز کاهش دریافت مایعات، روش مناسبی برای کنترل بی اختیاری ادراری نخواهد بود.هر فرد در طی روز بر اساس میزان فعالیت، دمای هوا و تعریق خود، به چند لیوان آب نیاز دارد و خودداری از نوشیدن آب به سلامتی لطمه خواهد زد

عده ای عادت دارند بلافاصله بعد از صرف غذا چای بنوشند:

کم خونی فقر آهن، از مشکات گریبان گیر بسیاری از جوامع و از جمله بخشی از جامعه ایران است. بعضی مواد غذایی و نوشیدنی ها از جذب آهن -که برای خون سازی بسیار مهم است- پیش گیری می کنند که چای یکی از این نوشیدنی هاست. توصیه می شود نوشیدن چای حداقل یک ساعت با صرف غذا فاصله داشته باشد. اگر سلامت مهمان برای میزبان اهمیت داشته باشد، مناسب است که آوردن چای، مدتی پس از صرف غذا انجام شود.

این باور که مصرف شیر در صبحانه باعث ایجاد درد شکم در سالمندان می شود نیز صحیح نیست:قند شیر یا «لاکتوز» هنگام هضم و جذب شیر در دستگاه گوارش، توسط آنزیمی به نام «لاکتاز» شکسته شده و به دو قند ساده به نام «گلوکز و گالاکتوز» تبدیل می شود. این دو قند ساده در روده ها جذب شده، وارد جریان خون می شوند و برای تولید انرزی و تامین سلامت فرد مورد استفاده قرار می گیرد ضمنا وجود قند لاکتوز در شیر، به ً   جذب مواد معدنی در دستگاه گوارش کمک می کند. متأسفانه عده ای از سالمندان، به ویژه کسانی که سال ها به اندازه مناسب شیر مصرف نکرده باشند، به کمبود لاکتاز گوارشی مبتلا می شوند. کمبود لاکتاز موجب می شود که قند شیر مصرفی تجزیه نشود و توسط روده های فرد قابل جذب نباشد. لاکتوز جذب نشده توسط باکتری های دستگاه گوارش تخمیر می شود و مقداری اسید و گاز تولید می کند و به دل پیچه و تولید گاز زیاد در دستگاه گوارش منجر می شود که به آن نفخ شکم می گویند. ترس از نفخ، موجب خودداری هرچه بیشتر افراد از نوشیدن شیر می شود و این ماده غذایی با ارزش را از سفره غذایی آن ها دور می کند. توصیه می شود افراد مبتا به کمبود لاکتاز، مقدار مصرف شیر در هر نوبت را کاهش دهند تا عوارض گوارشی آن بروز نکند یا کاهش یابد. در عوض، دفعات نوشیدن شیر را افزایش دهند؛ مثلاً علاوه بر نصف فنجان شیر در وعده صبحانه، همین مقدار نیز پیش از ظهر، عصر و قبل از خواب بنوشند. این کار موجب می شود که به مرور زمان توانایی بدن در هضم شیر، افزایش یافته، با مصرف مقدار بیشتر شیر نیز سازگاری حاصل شود. چنانچه با این وجود، هنوز افراد با مصرف شیر مشکات گوارشی دارند، می توانند ماست و دوغ را جایگزین شیر کنند و به ازای یک لیوان شیر، یک لیوان ماست و یا دو لیوان دوغ میل کنند. عدم مصرف لبنیات در حد مناسب، به مشکلات استخوان و مفاصل منتهی می شود و یا به مشکلات موجود دامن می زند.